Upadłość konsumencka to postępowanie ukierunkowane na pomoc osobom nieradzącym sobie ze spłatą zadłużenia. Upadłość konsumencka umożliwia oddłużenie, a więc umorzenie zobowiązań względem dłużników i rozpoczęcie nowego życia finansowego. Jednym z kluczowych aspektów upadłości konsumenckiej jest więc ochrona dłużnika przed wierzycielami. W niniejszym artykule omówimy, jakie prawa przysługują dłużnikom w ramach upadłości konsumenckiej oraz jaką ochronę mogą uzyskać.
Jak uzyskać ochronę przed wierzycielami?
Na wstępie warto przypomnieć, iż upadłość konsumencka wszczynana jest przez sąd na wniosek dłużnika. Samo złożenie wniosku o upadłość konsumencką nie zmienia jeszcze nic jeśli chodzi o prawa dłużnika. W szczególności złożenie wniosku nie daje jeszcze ochrony przed wierzycielami. Zmienia się to jednak diametralnie z momentem gdy sąd upadłościowy w sposób pozytywny rozpatrzy wniosek dłużnika i wyda postanowienie o ogłoszeniu upadłości. Z momentem ogłoszenia upadłości konsumenckiej dłużnik zyskuje bowiem szereg uprawnień służących jego ochronie przed wierzycielami.
Ochrona przed wierzycielami w postępowaniu upadłościowym
- Umorzenie egzekucji
W momencie ogłoszenia upadłości konsumenckiej z mocy samego prawa, a więc bez potrzeby interwencji syndyka czy sądu, zawieszeniu ulegają postępowania egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi. Dzieje się to z dniem wydania postanowienia przez sąd. Z momentem jego uprawomocnienia (a więc w standardowej sytuacji tydzień później) postępowania egzekucyjne są zaś definitywnie umarzane. Oznacza to, że po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej wierzyciele nie mogą prowadzić dalszych działań mających na celu zaspokojenie swoich roszczeń z majątku dłużnika. Tyczy się to zarówno egzekucji prowadzonych przez komornika, jak i egzekucji organów administracyjnych (urzędu skarbowego). Jeśli wierzyciele chcą dochodzić swych należności w ramach postępowania upadłościowego – muszą oni zgłosić swoje wierzytelności do syndyka.
- Zatrzymanie naliczania odsetek
Ważnym elementem ochrony dłużnika przed wierzycielami jakie daje upadłość konsumencka jest także fakt, iż w momencie ogłoszenia upadłości konsumenckiej odsetki za opóźnienie przestają być naliczane. Innymi słowy, wierzyciele mogą dochodzić w postępowaniu upadłościowym odsetek za opóźnienie od swych należności jedynie do dnia ogłoszenia upadłości. Jest to o tyle istotne, iż w praktyce często zobowiązania dłużników składają się w większości właśnie z odsetek. Stosunkowo niewielkie zadłużenie przez lata bezskutecznej egzekucji może urosnąć do niebotycznych rozmiarów. Upadłość konsumencka rozwiązuje ten problem sprawiając, iż odsetki przestają być naliczane.
- Plan spłaty zobowiązań
Po wykonaniu przez syndyka wymaganych przepisami czynności, a więc przede wszystkim po upłynnieniu majątku dłużnika, sprawa upadłościowa dłużnika ponownie trafia do sądu. Na prowadzonej przez sąd upadłościowy rozprawie sąd ten ustala plan spłaty zobowiązań. Plan ten określa, w jakim zakresie i w jakim czasie dłużnik będzie regulował swoje zobowiązania wobec wierzycieli. Jest to pewnego rodzaju układ, który ma na celu zaspokojenie wierzycieli w miarę możliwości finansowych dłużnika, przy jednoczesnym umożliwieniu mu prowadzenia normalnego życia. Plan spłaty ustalany jest standardowo na okres 36 miesięcy, a wysokość miesięcznej raty dostosowana jest do dochodów dłużnika.
Co ważne, po ustaleniu planu spłaty jedynym obowiązkiem dłużnika jest samodzielne, comiesięczne dokonywanie przelewu na rzecz wierzycieli. Ustalenie planu spłaty daje więc dłużnikowi ochronę przed egzekucją ze strony wierzycieli. Dłużnik nie musi już też dłużej kontaktować się z syndykiem. Ustalenie planu spłaty stanowi więc milowy krok, po którym życie dłużnika wraca właściwie do całkowitej normalności. Żaden organ nie zajmuje mu już wynagrodzenia i może on w zasadzie dowolnie rozporządzać swoimi zarobkami.
Umorzenie zobowiązań
Po okresie realizacji planu spłaty, a więc standardowo po okresie 3 lat, sąd stwierdza wykonanie planu spłaty i umarza resztę zobowiązań dłużnika. Dzięki upadłości konsumenckiej dłużnik zyskuje prawo do oddłużenia – czyli umorzenia niespłaconych zobowiązań. Ochrona ta nie jest w żaden sposób limitowana. Umorzone mogą zostać długi opiewające nawet na wiele milionów. Nie ma także minimalnego limitu spłaty. Umorzenie długów stanowi więc ostateczną, największą ochronę jaką daje dłużnikowi upadłość konsumencka. Jest to zarazem jeden z głównych celów upadłości konsumenckiej – umożliwienie dłużnikowi rozpoczęcia nowego życia bez długów.
Pomoc prawna w upadłości konsumenckiej
Aby skorzystać z upadłości konsumenckiej, dłużnik musi złożyć stosowny wniosek do sądu, a także przejść proces związany z etapem syndykowym oraz ustaleniem planu spłaty przez sąd. Doświadczenie wskazuje, iż o ile dłużnik teoretycznie może dokonać tego samodzielnie, zdecydowanie bardziej skuteczne jest korzystanie z pomocy prawnej w upadłości konsumenckiej. Kancelarie prawne specjalizujące się w upadłościach konsumenckich mogą pomóc w przygotowaniu wniosku o ogłoszenie upadłości, reprezentować dłużnika przed sądem oraz doradzać w kwestiach związanych z postępowaniem.
Podsumowanie
Upadłość konsumencka to narzędzie, które daje dłużnikom niezwykle szeroką ochronę przed egzekucją. Proces ten zapewnia dłużnikom w pierwszej kolejności umorzenie egzekucji komorniczych i wstrzymanie odsetek, a finalnie najważniejszy skutek w postaci umorzenia całego zadłużenia. Warto pamiętać, iż aby skutecznie przejść przez proces upadłości i uzyskać maksymalną ochronę swoich praw kluczowe jest korzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej.
