Jak pokazuje praktyka, w zdecydowanej większości polskich małżeństw panuje ustrój wspólnoty majątkowej. Oznacza to, iż niemal cały majątek zgromadzony w czasie trwania małżeństwa jest majątkiem wspólnym obu małżonków. Również prowadzenie działalności gospodarczej przez jednego z małżonków nie zmienia faktu, iż uzyskany w ten sposób majątek wchodzi w skład majątku wspólnego. Powstaje zatem pytanie, jaki wpływ ma upadłość jednego z małżonków na majątkowe stosunki małżeńskie?
Jak wskazują przepisy prawa upadłościowego, z momentem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje ustawowa rozdzielność majątkowa. Oznacza to, iż z chwilą upadłości w sposób “automatyczny” następuje taki skutek majątkowy – jak w przypadku zawarcia majątkowej umowy małżeńskiej, a więc popularnej intercyzy. Od tego momentu majątki obu małżonków są więc niezależne.
Należy także pamiętać, iż momentem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków cały majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Jeśli więc dany przedmiot majątkowy np. mieszkanie było współwłasnością małżonków, wchodzi ono do masy upadłości i podlega likwidacji (sprzedaży) przez syndyka. Warto jednak dodać, iż małżonkowi upadłego będzie w takiej sytuacji przysługiwało roszczenie o zwrot przez syndyka jego udziału w majątku wspólnym. Małżonek upadłego będzie jednak traktowany podobnie jak pozostali wierzyciele, a więc zostanie on zaspokojony proporcjonalnie do wysokości wierzytelności.
Na koniec warto również wspomnieć, iż jeśli jeszcze przed ogłoszeniem upadłości małżonkowie wprowadzą rozdzielność majątkową (zawrą intercyzę) to będzie to skuteczne i ważne w świetle prawa tylko pod warunkiem, iż zostało to dokonane co najmniej 2 lata przed ogłoszeniem upadłości. W przeciwnym razie, jeśli intercyza zostanie zawarta np. pół roku przed upadłością, czynność taka pozostanie bez znaczenia dla postępowania upadłościowego.
