Z chwilą ogłoszenia upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej syndyk przejmuje zarząd nad majątkiem upadłego. Składnikiem majątku jest również wynagrodzenie za pracę czy świadczenie emerytalne. Upadły konsument ma obowiązek wydania majątku syndyka, o czym w następnej kolejności należy poinformować sędziego komisarza, składając stosowne oświadczenie. Syndykowi należy również przekazać niezbędne dokumenty dotyczące wierzycieli wskazanych w spisie wierzytelności wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Niniejszy wpis ma przybliżyć najważniejsze czynności syndyka wykonywane w drugim etapie postępowania upadłościowego.
Niezwłocznie po ogłoszeniu upadłości syndyk składa do właściwego dla upadłego Naczelnika urzędu skarbowego wniosek o udzielenie informacji związanych z sytuacją majątkową syndyka. Informacji o osobie upadłego zasięga również w Krajowym Rejestrze Sądowym. W razie stwierdzenia nieścisłości pomiędzy danymi wskazanymi we wniosku o ogłoszenie upadłości a danymi ustalonymi w wyżej wskazanych instytucjach, syndyk zawiadamia sędziego komisarza.
Syndyk podejmuje kontakt z wierzycielami i komornikami zawiadamiając o wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Co ważne taki komunikat kieruje się również do właściwej placówki pocztowej, bowiem syndyk w czasie swojego działania przejmuje korespondencję kierowaną do upadłego. Ponadto syndyk zawiadamia o ogłoszeniu upadłości banki z którymi upadły ma zawarte umowy o prowadzenie rachunku bankowego.
Celem ustalenia masy upadłości syndyk dokonuje spisu inwentarza i spisu wierzytelności. Jeżeli upadły konsument posiada składniki majątku podlegające wycenie np. nieruchomość przeprowadza się ich oszacowanie.
W zakres obowiązków syndyka wchodzi również sprawowanie zarządu nad majątkiem upadłego oraz zabezpieczenie przed uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą. Czynności te syndyk powinien wykonywać z należytą starannością, albowiem poprzedzają one kolejne, ważnego jego zadanie jakim jest likwidacja majątku upadłego.
Syndyk składa również regularnie sprawozdania rachunkowe, które są przekazywane także upadłemu. Upadły konsument może składać zastrzeżenia do przedmiotowych sprawozdań w przypadku pojawienia się niezgodności.
Syndyk powinien dokonać likwidacji majątku upadłego konsumenta w sposób umożlwiający jak największe zaspokojenie wierzycieli.
Upadły ma obowiązek współpracy z syndykiem oraz wykonania wszystkich czynności jakie nakłada na niego ustawodawca. W przypadku niewskazania lub niewydania majątku, dokumentów syndykowi bądź też dopuszczenie się innych zaniechań przez upadłego może to doprowadzić do umorzenia postępowania upadłościowego. Wówczas nastąpi sytuacja w zasadzie taka jak przed ogłoszeniem upadłości konsumenckiej.
Syndyk kończąc swoją pracę wypowiada się również w zakresie wysokości i czasu trwania planu spłaty lub umorzenia postępowania. Jego stanowisko nie jest wiążące, albowiem ostateczną decyzję merytoryczną wydaję sąd prowadzący postępowanie.
Na zakończenie przytaczam również stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wyrażone w wyroku z dnia 16 stycznia 2014 roku w sprawie I SA/Po 497/13 zgodnie z którym zmiana pozycji syndyka następuje z chwilą prawomocnego ukończenia postępowania upadłościowego.Wówczas upadły wchodzi w miejsce syndyka i może dokonywać czynności, do których prawa wcześniej tylko dlatego został pozbawiony, że doszło do ogłoszenia upadłości. Upadły wraca więc do uprzedniego stanu prawnego, tj. sprzed ogłoszenia upadłości.
