Niewypłacalność jest pojęciem kluczowym dla postępowania upadłościowego. To właśnie niewypłacalność jest warunkiem ogłoszenia upadłości. A więc czym jest niewypłacalność?
Niewypłacalność jest terminem z pogranicza prawa i psychologii. Opiera się na wewnętrznym przekonaniu Dłużnika, iż nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań. W aspekcie prawnym – Dłużnik rzeczywiście musi przestać spłacać zobowiązania, aby można było mówić o jego niewypłacalności.
W przepisach prawnych istnieje domniemanie, to znaczy założenie, że Dłużnik jest niewypłacalny, jeśli nie reguluje swoich zobowiązań przez okres co najmniej 3 miesiące. Jeśli więc dłużnik zalega z płatnościami za okres co najmniej 3 miesięcy – wówczas spełnia wymóg wypłacalności. Wymóg wypłacalności spełnia też rzecz jasna w praktyce każda osoba wobec której prowadzone są działania egzekucyjne czy windykacyjne.
Może się również zdarzyć, że zaległości Dłużnika są krótsze, a mimo to jest on w stanie niewypłacalności. Dzieje się tak, gdy wszelkie okoliczności wskazują, iż na dobre utracił on już możliwość spłaty swego zadłużenia.
Niekiedy jednak pomimo zaległości w płatnościach nie mamy do czynienia z niewypłacalnością. Jest tak na przykład wtedy, gdy Dłużnik co prawda nie ma możliwości regulowania zobowiązań, ale jest to stan przejściowy.