Jak skutecznie złożyć wniosek o subwencję z PFR

„Jak skutecznie złożyć wniosek o subwencję z PFR”

Od 29 kwietnia 2020r. przedsiębiorcy mają możliwość ubiegania się o subwencje z Polskiego Funduszu Rozwoju. Są one o tyle atrakcyjne, że po spełnieniu określonych warunków – różniących się w zależności od kategorii, do której się należy – do 75% otrzymanej subwencji nie będzie trzeba zwracać. Warunki te dotyczą przede wszystkim utrzymania aktywnej działalności gospodarczej oraz tego samego poziomu zatrudnienia przez okres 12 miesięcy. Kwoty subwencji mogą być znaczne – jeden przedsiębiorca może otrzymać aż do 3,5 mln zł.

Sposób składania wniosków jest bardzo przystępny. Dokonuje się tego za pośrednictwem swojego banku. Wystarczy zalogować się na konto i tam wyraźnie oznaczony będzie formularz zgłoszeniowy. Zgłoszenia dokonuje się online. Formularze poszczególnych banków mogą się różnić pomiędzy sobą jeżeli chodzi o wygląd oraz sposób rozmieszczenia. Zawartość merytoryczna we wszystkich przypadkach musi być jednak taka sama.

Z uzyskanych przez kancelarię CNO informacji wynika, że bardzo wiele wniosków o subwencje zostaje odrzuconych z powodów formalnych – dotyczących niewłaściwego wypełnienia formularza zgłoszeniowego. W trakcie procesu należy podać dane dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej: uzyskiwanych przychodów ze sprzedaży oraz wielkości zatrudnienia. Tutaj właśnie może dochodzić do największej ilości pomyłek. 

Ponieważ w przypadku subwencji liczy się kolejność zgłoszeń, a pula środków jest ograniczona, obowiązuje zasada: „kto pierwszy, ten lepszy”. Dlatego też warto jak najszybciej wypełnić wniosek, co przy wykorzystaniu tego poradnika nie powinno stanowić kłopotu. Został on opracowany oparciu o procedury składania wniosków w dwóch różnych bankach (Alior Bank, Santander Bank). Kolejność pytań, na które należy odpowiedzieć w obu przypadkach była inna, stąd systematyka w niniejszym poradniku opiera się o podane zagadnienia – tak aby ułatwić wypełnienie formularza w każdym przypadku.

Podstawowe dane:

W pierwszej kolejności należy podać dane firmy. Ta część nie powinna powodować większych problemów. Wymagane jest podanie podstawowych danych, takich jak:

• imię
• nazwisko
• pesel
• nr dowodu
• nazwa firmy
• nip
• regon
• krs
• nr rachunku bankowego
• data rozpoczęcia działalności
• PKD

Określenie statusu Mikro, Małego i Średniego Przedsiębiorcy:

Należy we własnym zakresie określić do jakiej z 3 grup przedsiębiorców należymy:

1. mikroprzedsiębiorców – zatrudnienie do 9 osób (z wyłączeniem właściciela) i przychody roczne lub suma bilansowa mniejsze niż 2 mln euro (ok 8,5 mln zł)
2. małych przedsiębiorców – zatrudnienie do 49 osób (z wyłączeniem właściciela) i przychody roczne lub suma bilansowa mniejsze niż 10 mln euro / rok (ok. 42,5 mln zł)
3. średnich przedsiębiorców – zatrudnienie do 249 osób i przychody roczne mniejsze niż 50 mln euro (ok. 213 mln zł) lub suma bilansowa mniejsza niż 43 mln euro (ok. 183 mln zł)

Bardzo ważne jest to, że w celu zaliczenia do danej grupy należy łącznie spełnić oba warunki. Wystarczy przekroczenie jednego z parametrów, aby zostać automatycznie zakwalifikowanym do wyższej grupy. Czyli np. podmiot osiągający przychody poniżej 10 mln Euro, ale zatrudniający 51 pracowników – będzie średnim przedsiębiorcą, a nie małym. Warto zaznaczyć, że w 2020r. przeliczamy euro wg. kursu z dnia 31 grudnia 2019r., który wynosił: 4,2585 zł.

Liczbę pracowników obliczamy wg. ilości pełnych etatów na dzień 31 grudnia 2019r. Decyduje więc łączny wymiar czasu pracy, a nie ilość zatrudnionych osób. Dwie osoby zatrudnione na pół etatu będą się liczyły za jedną. Do liczby pracowników nie wlicza się samego przedsiębiorcy (dotyczy tylko jednoosoobowych działalności gospodarczych). W liczbie pracowników nie uwzględnia się również pracownikow przebywających na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych i zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Uwzględnia się natomiast pracowników przebywających na urlopie bezpłatnym oraz przebywających na zwolnieniu lekarskim. 

Dużo nieporozumień mógł wywoływać również fakt, że w trakcie składania wniosku dwukrotnie trzeba ustalić wielkość zatrudnienia: raz w trakcie ustalania statusu mikro, małego lub średniego przedsiębiorcy, a drugi raz w momencie wyliczania subwencji i określania warunków jej umorzenia. Problem polega na tym, że za każdym razem robi się to inaczej.

Dla celów ustalania statusu przedsiębiorcy do liczby pracowników nie wlicza się osób współpracujących na podstawie umów zlecenia. Podlegają one natomiast doliczeniu na potrzeby ustalania szczegółów subwencji.

Nie będzie więc sprzeczności w tym, że po zadeklarowaniu bycia mikroprzedsiębiorcą na potrzeby ustalania subwencji zadeklaruje się np. 20 osób zatrudnionych – po doliczeniu osób współpracujących na podstawie umów cywilnoprawnych. 

Należy podkreślić, iż w testowanym serwisach banków (Alior Bank i Santander) system uniemożliwia wpisanie – w momencie podawania ilości pracowników, na potrzeby określenia wysokości subwencji wartości wyższej niż 249. Wydaje się być to błędem – skoro w oficjalnym przewodniku wydanym przez PFR wprost wskazano (na str. 8 oficjalnego przewodnika), że w przypadku ustalania statusu MŚP nie dolicza się osób współpracujących na podstawie umów zlecenia, a podlegają one doliczeniu na potrzeby określania subwencji. Stąd średnie przedsiębiorstwo, zatrudniające np. 200 na podstawie umów o pracę i 100 osób na podstawie umów cywilnoprawnych powinno móc uzyskać dotację na wszystkie 300 osób. Kwestię te należy jak najszybciej wyjaśnić, ponieważ może skutecznie zablokować określonej grupie przedsiębiorców możliwość uzyskania dotacji.

Spełnienie warunków do objęcia programem:

W dalszej części wnioskujący musi złożyć oświadczenia o spełnianiu warunków objęcia go programem. Podanie fałszywych danych może skutkować poniesieniem odpowiedzialności karnej – o czym pouczenie znajduje się w części 3 wniosku. 

W celu objęcia go programem, wnioskujący musi więc potwierdzić, że:

1. posiada się status przedsiębiorcy – subwencje dotyczą tylko przedsiębiorców. Przedsiębiorcami są spółki zarejestrowane w KRS, osoby fizyczne zarejestrowane w CEiDG oraz fundacje, spółdzielnie i stowarzyszenia – jeżeli prowadzą działalność gospodarczą;
2. aktywnie prowadzi się działalność gospodarczą (czy nie została ona na przykład zawieszona – decydujący jest dzień 31 grudnia 2019r. Jeżeli przedsiębiorca prowadził działalność do dnia 31 grudnia 2019r. działalność, a zawiesił ją dopiero w 2020r. to nadal może ubiegać o subwencję)
3. nie zostało otwarte postępowanie upadłościowe (Przez otwarcie postępowania rozumie się chwilę wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości. 
4. nie zostało otwarte postępowanie likwidacyjne – przez otwarcie postępowania likwidacyjnego rozumie się moment podjęcia przez wspólników, zgromadzenie wspólników, walne zgromadzenie decyzji (uchwały) w przedmiocie rozwiązania spółki i otwarcia likwidacji);
5. nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne (Przez otwarcie postępowania rozumie się chwilę wydania przez sąd postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego lub postanowienia o zatwierdzeniu układu)
6. nie ma zaległości podatkowych ani w składkach ZUS na dzień 31 grudnia 2019r. – jeżeli zaległość taka powstała, ale doszło do jej rozłożenia na raty albo odroczenia, bądź też jeżeli zaległość nie przekracza kwoty 8,70 zł – nie stanowi to przeszkody do uzyskania subwencji.
7. jego działalność nie narusza wolności i praw człowieka i nie jest wątpliwa etycznie ani moralnie – nie zostało to w żaden sposób wytłumaczone i może zostać ocenione przez instytucje finansującą. 
8. nie prowadzi działalności jako instytucja kredytowa, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa, firma inwestycyjna, instytucja pożyczkowa, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji, fundusz emerytalny, fundusz inwestycyjny oraz inna instytucja finansowa, a także jako agencja ratingowa; 
9. jego dzialalność gospodarcza jest zarejestrowana na ternie RP
10. jego główny beneficjent nie posiada rezydencji w raju podatkowym – musi mieć Europejską Rezydencję Podatkową.

Dane dotyczące zatrudnienia i obrotów:

W pierwszej kolejności należy dokonać wyboru miesiąca w 2019 r., który będzie stanowił punkt odniesienia do obecnej sytuacji. Można wybrać jeden z dwóch miesięcy – maj 2019 (jeżeli wniosek złożymy w maju 2020 i dokonamy takiego wyboru zaznaczając okienko) lub grudzień 2019r. – jeżeli nie zdecydujemy się na wybór miesiąca rok wcześniejszego – ten miesiąc zostanie automatycznie uznany za porównawczy.

Następnie należy ustalić wysokość zatrudnienia w wybranym przez nas miesiącu z 2019 r. – przy czym, w tym przypadku, odmiennie niż w poprzednim, należy uwzględnić zarówno osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę jak i umów cywilnoprawnych – wszystkie osoby, które zostały zgłoszone do ZUS i w stosunku do których wnioskujący przedsiębiorca jest płatnikiem składek. 

Teraz ważny warunek – ilość zatrudnionych osób w jednym z tych miesięcy musi być wyższa od ilości osób zatrudnionych w ostatnim dniu miesiąca poprzedniego, przed złożeniem wniosku (aktualnie: kwiecień 2020r.) Jeżeli zatrudnienie wzrosło – subwencja nie przysługuje. 

Na podstawie ilości zatrudnionych wylicza się też wysokość subwencji. Rozwiązanie to ma więc zapobiegać sztucznemu zawyżaniu zatrudnienia w celu uzyskania wyższej dotacji. Jeżeli zatrudnienie jest wyższe, jedynym sposobem jest rozwiązanie części umów z pracownikami i ponowienie wniosku w kolejnym miesiącu.

W kolejnych rubrykach należy podać:

1. wysokość przychodów ze sprzedaży w 2019r. – w celu uzyskania subwencji należy wykazać, że doszło do spadku obrotów – w stosunku do miesiąca przyjętego do porównania, o co najmniej 25%
2. liczbę pracowników na koniec poprzedniego miesiąca przed złożeniem wniosku. 
3. liczbę pracowników – w jednym z wybranych przez siebie miesięcy (analogiczny miesiąc poprzedniego roku lub grudzień 2019)
4. wskazanie referencyjnego miesiąca spadku obrotów – czyli miesiąc w którym doszło do obniżenia przychodów w związku z epidemią COVID-19.
5. wybór formy porównania obrotów  (można porównać do siebie kolejne miesiące roku 2020: np. obroty w marcu 2020 do obrotów w lutym 2020 albo odpowiedni miesiąc poprzedniego roku – czyli np marzec 2020 do marca 2019r.)
6. podanie wysokości przychodu w  jednym z wybranym przez siebie miesięcy – w którym doszło do obniżenia przychodów w zw. z COVID-19
7. podanie wysokości przychodu w miesiącu wybranym do porównania (w którym podmiot odnotował normalne obroty)

Oświadczenia wnioskodawcy:

Wnioskodawca musi złożyć jeszcze kilka oświadczeń o charakterze formalnym:

1. o przyjęciu do wiadomości tego, że całe późniejsze postępowanie będzie prowadzone za pośrednictwem banku, gdzie składamy wniosek – poprzez bank będzie również składało się odwołanie – w przypadku całkowitego lub częściowego odrzucenia wniosku o subwencję
2. o wykorzystaniu subwencji  zgodnie z warunkami programu (mogą być wykorzystane na finansowanie kosztów bieżącej działalności, z wyłączeniem możliwości ich wykorzystania na przejęcie (wykupienie) innego przedsiębiorcy; maksymalnie 25% subwencji może zostać przeznaczona na wcześniejszą spłatę zobowiązań kredytowych; nie mogą być również przeznaczone na płatności dla samego właściciela lub osób i podmiotów z nim powiązanych. Szczegółowe warunki wsparcia finansowego oraz zobowiązania przedsiębiorcy określać będzie umowa zawarta z PFR.
3. o prawie do reprezentowania podmiotu, który składa wniosek. Powstaje pytanie co z reprezentacją łączną – np w przypadku spółek. Czy jeden z członków zarządu może samodzielnie złożyć wniosek – system nie dopuszcza wspólnego składania. Możliwe jest złożenie wniosku przez jednego z członków zarządu, ale ze względów formalnych – pozostali powinni udzielić mu stosownego pełnomocnictwa.
4. potwierdza prawdziwości danych oraz świadomości zagrożenia karnego za przedstawienie fałszywych informacji – tego rodzaju działanie może zostać uznane za przestępstwo z art. 297 kodeksu karnego, które jest zagrożone karą do 5 lat więzienia
5. należy jeszcze złożyć oświadczenie czy prowadzi się działalność w zakresie produkcji podstawowej produktów rolnych albo rybołówstwie (te dziedziny produkcji mogę być potraktowane odmiennie).

Wysokość subwencji:

Na podstawie podanych danych system wyliczy maksymalną subwencję, o jaką może ubiegać się przedsiębiorca. Przedsiębiorca musi jeszcze określić o subwencję w jakiej wysokości wnioskuje. Ponadto należy podać orientacyjne dane odnośnie tego, ile miejsc pracy pozwoli to ocalić oraz jaką część strat pokryje. Te dwie wartości również mogą mieć wpływ na wysokość udzielonej dotacji. 

Następnie wniosek należy wysłać i czekać na decyzję, która zostanie zakomunikowana za pośrednictwem banku. Wniosek może zostać uwzględniony w całości, części lub odrzucony. Wnioskodawca będzie mógł się odwołać od niesatysfakcjonującej go decyzji – również za pośrednictwem banku.

Autor: Adwokat Krzysztof Czyżewski