Pomimo tego, że upadłość konsumencka posiada wiele zalet, wiąże się też z uciążliwościami. Przede wszystkim oznacza utratę całego majątku dłużnika, który zostanie sprzedany przez syndyka. Czasami już po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości może zdarzyć się coś, co sprawi, że upadłość nie będzie już konieczna lub dłużnik znajdzie inne rozwiązanie, na przykład dłużnik obejmie spadek, albo uda mu się porozumieć z wierzycielami co do zasad spłaty zaległych zobowiązań. W takich przypadkach istnieje możliwość wycofania się z postępowania.
Cofnięcie wniosku o ogłoszenie upadłości
Postępowanie upadłościowe zaczyna się od złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, który musi zostać rozstrzygnięty przez sąd. To pierwszy etap postępowania, na którym sąd przede wszystkim bada czy dłużnik faktycznie stał się niewypłacalny. Kończy się on ogłoszeniem przez sąd upadłości dłużnika i wyznaczeniem dla niego syndyka, który będzie odpowiedzialny za przeprowadzenie drugiego etapu upadłości. Do momentu wydania przez Sąd tego postanowienia dłużnik może w dowolnym momencie cofnąć złożony wniosek, co powinno doprowadzić do umorzenia tego postępowania. Wyjątkiem jest sytuacja, w której sąd uznałby, że cofnięcie wniosku może doprowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli. Byłoby tak na przykład jeżeli dłużnik złożyłby wniosek wyłącznie w celu wstrzymania prowadzonych przeciwko niemu egzekucji. W takim przypadku Sąd może nie uwzględnić cofnięcia wniosku i kontynuować postępowanie, jednakże tego rodzaju sytuacje należą do rzadkości. Sąd najczęściej po prostu umorzy postępowanie, ponieważ nie ma informacji, które umożliwiłyby mu weryfikację faktycznych intencji dłużnika oraz sytuacji jego wierzycieli. Na tym etapie cała wiedza sądu o sytuacji dłużnika opiera się w zasadzie na samej treści wniosku o ogłoszenie upadłości. Dlatego najczęściej samo złożenie wniosku powoduje umorzenie postępowania i upadłość w ogóle nie zostanie ogłoszona.
Wniosek o umorzenie postępowania
Jeżeli dojdzie już do wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości to postępowanie przechodzi do drugiego etapu – “po ogłoszeniu upadłości’ i dłużnik, w celu zakończenia postępowania, nie może już po prostu cofnąć wniosku. Nie oznacza to, że postępowania na tym etapie nie można już zatrzymać, ale jest to trochę bardziej skomplikowane. Dłużnik musi bowiem złożyć i najlepiej odpowiednio uzasadnić wniosek o umorzenie postępowania upadłościowego. Wniosek ten podlega badaniu przez Sąd, który może go nie uwzględnić, jeżeli umorzenie postępowania mogłoby doprowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli. Warunek ten jest więc identyczny jak w przypadku cofnięcia wniosku o ogłoszenie upadłości na wcześniejszym etapie postępowania. Różnica polega jednak na tym, że w tym przypadku Sąd ma już więcej informacji i możliwości ustalenia sytuacji dłużnika i wierzycieli. Przede wszystkim bowiem druga faza postępowania upadłościowego jest prowadzona przez wyznaczonego syndyka, którego zadaniem jest nie tylko sprzedaż całego majątku upadłego dłużnika ale również ustalenie przyczyn, dla których stał się on niewypłacalny. Syndyk dużo lepiej zna więc sytuację dłużnika niż sąd badający jego wniosek na pierwszym etapie upadłości. Przed rozpoznaniem wniosku o umorzenie postępowania Sąd najczęściej zwraca się do Syndyka o wyrażenie opinii, jak również wyznacza rozprawę w celu przesłuchania dłużnika, a czasami również innych uczestników postępowania. Dlatego też umorzenie postępowania upadłościowego na tym etapie nadal jest możliwe, ale jest niewątpliwie trudniejsze niż w przypadku cofnięcia wniosku zanim upadłość została w ogóle ogłoszona.
