Przepisy prawa upadłościowego służą regulacji sposobu postępowania wobec podmiotów niewypłacalnych (osoby fizyczne, spółki), a w szczególności tego, w jaki sposób podmioty te mają rozliczyć się z wierzycielami. Cele, a także sam przebieg, postępowania upadłościowego są jednak odmienne w stosunku do przedsiębiorców oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności – a więc tzw. konsumentów.
długów z działalności
Upadłość przedsiębiorcy
Postępowanie upadłościowe przedsiębiorcy ma na celu zakończenie – w sposób kontrolowany – prowadzenia działalności gospodarczej. Postępowanie to zmierza do wygaszenia aktywności gospodarczej dłużnika. W toku postępowania likwidowany jest majątek przedsiębiorcy, który zostaje następnie dzielony pomiędzy wierzycieli. W przypadku dłużników będących spółkami postępowanie upadłościowe kończy się w efekcie wykreśleniem takowej spółki z rejestru sądowego.
długów z działalności
Upadłość konsumencka
Założenia upadłości przedstawiają się odmiennie w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej tj. przy tak zwanej upadłości konsumenckiej. O tym, jak przebiega oraz na czym polega upadłość konsumencka pisaliśmy szczegółowo tutaj. Na potrzeby tego artykułu warto jedynie podkreślić, iż głównym celem upadłości konsumenckiej jest umożliwienie dłużnikowi powrotu do stabilności finansowej poprzez oddłużenie – a więc umorzenie długów. Upadłość konsumencka pozwala więc dłużnikowi na “nowy start”. Wprawdzie po przeprowadzeniu postępowania osoba taka pozostaje bez majątku, jednak pozbywa się też zadłużenia. W praktyce upadłość konsumencka jest więc często jedyną szansą na wyjście z długów i prowadzenie dalszego życia bez ciągłych windykacji czy egzekucji komorniczych.
długów z działalności
Upadłość przedsiębiorcy a upadłość konsumencka
Opisanie różnic pomiędzy upadłością przedsiębiorcy oraz upadłością konsumencką to temat na osobny wpis. Upraszczając jednak, upadłość konsumencka jest postępowaniem zdecydowaniem szybszym, tańszym i wiąże się z mniejszymi wymaganiami formalnymi. Z tego też względu cieszy się on obecnie szczególną popularnością. Do niedawna upadłość konsumencka zarezerwowana była jedynie dla typowych konsumentów, czyli osób, których problemy finansowe nie wynikały z prowadzonej działalności gospodarczej lecz powstały w życiu prywatnym. Jednoosobowi przedsiębiorcy mogli korzystać tylko z klasycznego trybu upadłości, który jest znacznie bardziej wymagający i znacznie trudniej jest uzyskać oddłużenie. W wielu przypadkach okazywało się to wręcz niemożliwe.
długów z działalności
Upadłość konsumencka a prowadzenie działalności gospodarczej
W związku z tym ograniczenia w dostępie do trybu upadłości konsumenckiej dla byłych jednoosobowych przedsiębiorców były stopniowo łagodzone. Obecnie nie ma przeszkód, aby upadłość w tym trybie ogłaszali również byli przedsiębiorcy. Jedynym warunkiem jest to, że przed złożeniem wniosku powinni zakończyć działalność gospodarczą i wyrejestrować ją z CEiDG. W takim przypadku już kolejnego dnia bez żadnych przeszkód można złożyć wniosek o upadłość konsumencką. Oczywiście możliwość ta dotyczy wyłącznie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi – a więc wykonujących tzw. jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEiDG. Wszelkie inne podmioty, takie jak w szczególności spółki, muszą bezwzględnie korzystać ze standardowego trybu upadłości. Przedsiębiorcy jednoosobowi mają jednak wybór – mogą kontynuować działalność i wnioskować o standardową upadłość, bądź też formalnie zakończyć prowadzenie działalności i wnioskować o upadłość w trybie konsumenckim. W zdecydowanej większości przypadków to upadłość konsumencka jest jednak rozwiązaniem bardziej korzystnym.
długów z działalności
Umorzenie długów z działalności gospodarczej
Jak wynika z powyższego, z upadłości konsumenckiej skorzystać mogą także osoby, których długi pochodzą z działalności gospodarczej. Samo postępowanie upadłościowe byłych przedsiębiorców nie różni się w żaden sposób od tego prowadzonego wobec osób, które nigdy nie miały do czynienia z działalnością gospodarczą. Po otwarciu postępowania sąd wyznacza syndyka, którego zadaniem jest w szczególności likwidacja majątku upadłego (jeśli upadły nim dysponuje), a także zawiadomienie o postępowaniu wierzycieli oraz odpowiednich organów. Syndyk bada także przyczyny kłopotów finansowych upadłego i sporządza na tej podstawie projekt planu spłaty, który zostaje następnie zatwierdzony przez sąd. Co ważne, po realizacji planu spłaty reszta niespłaconych zobowiązań (długów) upadłego zostaje umorzona. Długi pochodzące z działalności mogą więc zostać umorzone w sposób dokładnie taki sam, jak długi osób nieprowadzących działalności. Upadłość konsumencka daje możliwość uzyskania oddłużenia także byłym przedsiębiorcom.
długów z działalności
Upadłość konsumencka byłego przedsiębiorcy – na co zwrócić uwagę?
Upadłość konsumencka byłego przedsiębiorcy przebiega pod względem formalnym analogicznie jak w przypadku “zwykłych” osób fizycznych. Z naszego doświadczenia wynika jednak, iż w przypadku byłych przedsiębiorców syndycy oraz sądy szczególnie drobiazgowo badają przyczyny niewypłacalności, a więc okoliczności prowadzące do problemów finansowych. Ma to z kolei ogromne znaczenie praktyczne. To od przyczyn niewypłacalności zależy bowiem kształt planu spłaty, a w szczególności to, na jak długi okres plan ten zostanie ustalony. W standardowej sytuacji plan spłaty ustalany jest bowiem na okres 3 lat. Po okresie tym, reszta długów jest umarzana. Jeśli jednak sąd uzna, iż dłużnik doprowadził do niewypłacalności umyślnie, bądź wskutek rażącego niedbalstwa – wówczas oddłużenie może nastąpić nawet po 7 latach realizacji planu spłaty. W przypadku byłych przedsiębiorców niezwykle ważne jest więc podejście do postępowania upadłościowego w sposób przemyślany, zorganizowany i profesjonalny. W pierwszej kolejności należy szczegółowo przeanalizować dokumentację finansową dłużnika i zdiagnozować rzeczywiste przyczyny niewypłacalności. Następnie zaś, na tej podstawie sporządzić odpowiednio uzasadniony wniosek o ogłoszenie upadłości, który będzie zawierał wyczerpujący opis działalności gospodarczej dłużnika, a także przyczyn niepowodzenia projektu.