Upadłość konsumencka to postępowanie stworzone z myślą o osobach, które przestały radzić sobie ze swym zadłużeniem. Jego podstawowym celem jest umożliwienie wyjścia z kłopotów finansowych. Z upadłości konsumenckiej skorzystać mogą osoby fizyczne, które nie prowadzą obecnie działalności gospodarczej. Bez znaczenia jest przy tym sposób powstania zadłużenia. Nawet jeśli zobowiązania wynikają więc z prowadzonej wcześniej działalności, nie stoi to na przeszkodzie skorzystaniu z upadłości konsumenckiej.
Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe. Jego rozpoczęcie wymaga złożenia przez dłużnika do właściwego sądu wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego. Aktualne przepisy nie są przy tym rygorystyczne. Aby uzyskać otwarcie postępowania upadłościowego wystarczy wykazać, że nie jest się już obecnie w stanie regulować swoich zobowiązań.
Efektem przeprowadzenia upadłości konsumenckiej jest uzyskanie oddłużenia, a więc umorzenia ciążących na dłużniku zobowiązań. Zanim jednak to nastąpi, dłużnik musi zrealizować plan spłaty – czyli ratalnie spłacić część swojego zadłużenia. Plan spłaty jest przy tym dostosowany do możliwości finansowych danego dłużnika. Po jego realizacji, a więc w standardowej sytuacji po upływie 3 lat, następuje definitywne zakończenie postępowania upadłościowego i wspomniane oddłużenie. Po przeprowadzonej upadłości konsumenckiej dłużnik otrzymuje czystą kartę – wprawdzie nie posiada majątku, jednak jest też wolny od zadłużenia.