Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest procesem, który umożliwia zakończenie funkcjonowania spółki w obrocie prawnym – czyli mówiąc potocznie jej zamknięcie. W przeciwieństwie do spółek osobowych (na przykład spółka jawna), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być bowiem rozwiązana poprzez wypowiedzenie umowy spółki czy też zgodną uchwałę wspólników. W niniejszym artykule omówimy możliwość zamknięcia (likwidacji) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która nie posiada majątku. Przeanalizujemy zalety i wady poszczególnych rozwiązań.
Funkcjonowanie „pustej” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Wiele biznesów czy wspólnych przedsięwzięć rozpoczyna się od założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W praktyce nierzadko zdarza się jednak, iż pomysł na biznes przysłowiowo „spali na panewce”, a założona spółka w praktyce nie prowadzi działalności gospodarczej i nie posiada majątku. Niestety, mimo braku majątku czy jakiejkolwiek aktywności gospodarczej, spółka w dalszym ciągu musi spełniać swoje obowiązki rachunkowe – co sprawia, iż funkcjonowanie takiej „pustej” spółki bywa dość uciążliwe.
Możliwości likwidacji spółki bez majątku
Celem zakończenia bytu prawnego „pustej” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a więc spółki bez majątku, należy podjąć kroki zmierzające do jej zamknięcia. Należy bowiem wskazać, iż brak majątku spółki nie stanowi przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego.
Likwidacja spółki bez majątku z zachowaniem pełnej procedury likwidacyjnej
Likwidacja spółki z o.o. bez majątku może przebiegać zgodnie z pełną procedurą likwidacyjną przewidzianą w przepisach KSH. W przypadku spółki bez majątku procedura likwidacyjna jest nawet nieco prostsza. O tym, jak proces likwidacji przebiega „krok po kroku” pisaliśmy już w innym naszym artykule. Na potrzeby niniejszego wpisu warto jednak przypomnieć jego podstawowe etapy:
- Podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki – wymagana jest uchwała zgromadzenia wspólników o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji.
- Zgłoszenie otwarcia likwidacji do KRS – zgłoszenie musi zawierać informacje o likwidatorach oraz adres do doręczeń.
- Ogłoszenie o likwidacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – celem jest wezwanie wierzycieli do zgłaszania swoich roszczeń w terminie 3 miesięcy.
- Spłata zobowiązań – jeżeli spółka nie ma majątku, a posiada zadłużenie, wówczas spłata zobowiązań oczywiście nie nastąpi.
- Sporządzenie sprawozdania likwidacyjnego – mimo braku majątku, likwidatorzy muszą sporządzić sprawozdanie z likwidacji i przedłożyć je wspólnikom.
- Ostatnie zgromadzenie wspólników – odbywa się ono celem wykonania formalności takich jak m. in. zatwierdzenie sprawozdania likwidacyjnego czy udzielenie absolutorium likwidatorom.
- Zgłoszenie zakończenia likwidacji do KRS – po zakończeniu likwidacji zgłasza się wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.
W przypadku spółki nieposiadającej jakiegokolwiek majątku, pomija się rzecz jasna etap likwidacji polegający na podziale majątku spółki pomiędzy wspólników. Nie mniej jednak, w dalszym ciągu zakończenie likwidacji nie może nastąpić wcześniej niż 6 miesięcy od momentu wezwania wierzycieli do zgłaszania swoich roszczeń. Dopiero po upływie przedmiotowych 6 miesięcy można bowiem sporządzić sprawozdanie likwidacyjne spółki.
Wykreślenie spółki z KRS bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego
O tym na czym polega wykreślenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z rejestru KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego oraz kiedy jest to możliwe pisaliśmy szczegółowo w innym naszym artykule. Na potrzeby niniejszego wpisu warto przypomnieć, iż przepisy przewidują pewne wyjątkowe sytuacje, kiedy możliwe jest skuteczne zamknięcie spółki z o.o. bez przeprowadzenia pełnego postępowania likwidacyjnego. Jedna z takich przesłanek dotyczy właśnie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nieposiadającej majątku – kiedy to sąd oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości lub umarzając postępowanie upadłościowe, stwierdzi, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania spółki bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego.
Innymi słowy więc, aby skorzystać z wykreślenie spółki z rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego należy w pierwszej kolejności złożyć kompletny i prawidłowy pod względem formalnym wniosek o ogłoszenie upadłości. Sąd upadłościowy odmówi ogłoszenia upadłości, w sytuacji kiedy spółka nie posiada majątku bądź też posiada majątek zbyt mały na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. Oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości na tej podstawie sąd upadłościowy stwierdza jednocześnie, iż zgromadzony w sprawie materiał daje podstawę do rozwiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Umożliwia to wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców KRS w sposób maksymalnie uproszczony – jedynie poprzez złożenie wniosku w tym zakresie.
Zakończenie działalności spółki bez majątku – plusy i minusy możliwych rozwiązań
Każde z opisanych powyżej rozwiązań, a więc przeprowadzenie pełnej procedury likwidacyjnej i wykreślenie spółki z rejestru na podstawie postanowienia oddalającego wniosek o ogłoszenie upadłości posiada swoje wady i zalety.
Jeśli chodzi o przeprowadzenie pełnej procedury likwidacyjnej, to do jej największy zalet należy stosunkowo niski koszt, a także względna przewidywalność (schematyczność) całej procedury. Przeprowadzając likwidację mamy w zasadzie pewność, iż spółka zostanie finalnie rozwiązana. Największym minusem takiego rozwiązania jest jednak fakt, iż likwidacji spółki nie zapewnia jej zarządowi bezpieczeństwa przed ewentualnymi roszczeniami wierzycieli. Pewną jej wadą jest także długi czas niezbędny na przeprowadzenie procesu likwidacji.
Jeśli chodzi o wykreślenie spółki z rejestru na podstawie postanowienia oddalającego wniosek o ogłoszenie upadłości, to do jej największych zalet takiego rozwiązania należy fakt, iż złożenie w odpowiednim terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki zabezpiecza zarząd spółki przed roszczeniami wierzycieli spółki. Pozwala to więc uniknąć sytuacji, w której zarząd odpowiada majątkiem osobistym za długi spółki. Wśród wad takiego rozwiązania można zaś wskazać zwłaszcza wyższe koszty (same koszty sądowe to ok. 9 tyś zł.) oraz konieczność oczekiwania na wydanie rozstrzygnięcia przez sąd upadłościowy.
Podsumowanie
Likwidacja spółki z o.o. bez majątku jest możliwa i może przebiegać na różne sposoby, w zależności od specyfiki sytuacji spółki. Pełna procedura likwidacyjna zdaje się być bardziej korzystna dla spółek nieposiadających zadłużenia. Wykreślenie spółki z rejestru KRS bez przeprowadzania likwidacji (po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości) może być korzystniejsze w sytuacjach, gdzie spółka posiada niespłacone długi. Każdy przypadek wymaga jednak indywidualnej analizy i zachowania staranności w dopełnieniu wszelkich formalności.
