Upadłość konsumencka to procedura sądowa, która umożliwia osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej odzyskanie stabilności finansowej. Największą zaletą upadłości konsumenckiej jest możliwość uzyskania oddłużenia – a więc umorzenia długów. W poniższym artykule przedstawiamy kluczowe aspekty dotyczące oddłużenia – czyli umorzenia długów w ramach upadłości konsumenckiej, uwzględniając rodzaje długów podlegających umorzeniu, wyjątki od tej reguły oraz procedurę umorzenia.
Jakie rodzaje długów są umarzane w upadłości konsumenckiej?
Zasadą w upadłości konsumenckiej jest, iż umorzeniu podlegają wszystkie rodzaje długów powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości. W procesie upadłości konsumenckiej można więc uzyskać oddłużenie długów takich jak:
- Zobowiązania kredytowe i pożyczkowe – długi wynikające z kredytów bankowych, pożyczek pozabankowych oraz innych form finansowania udzielonego przez instytucje finansowe lub osoby prywatne. Oddłużenie obejmuje zarówno zobowiązania główne, jak i odsetki, opłaty karne czy koszty windykacyjne.
- Zaległości podatkowe i składki ZUS – długi publicznoprawne wynikające z prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej, takie jak nieuregulowane zobowiązania podatkowe czy nieopłacone składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
- Należności cywilnoprawne – zobowiązania wynikające z umów cywilnoprawnych, takich jak najem, dzierżawa czy z tytułu wykonania prac i usług.
- Należności względem kontrahentów biznesowych – długi pochodzące z działalności gospodarczej dotyczące rozliczeń z dostawcami towarów, usług, czy pracownikami.
Jakie rodzaje długów nie zostaną umorzone w upadłości konsumenckiej?
Prawo upadłościowe określa wyjątki od zasady umorzenia długów, a więc kategorie zobowiązań, które są wyłączone z oddłużenia. Należą do nich m.in.:
- Zobowiązania alimentacyjne.
- Odszkodowania za szkody wyrządzone umyślnie, renty, zadośćuczynienia.
- Zobowiązania wynikające z niezapłaconych kar sądowych.
Jak przebiega proces umarzania długów (oddłużenia) w upadłości konsumenckiej?
Procedura umorzenia długów w ramach upadłości konsumenckiej rozpoczyna się od złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości do właściwego sądu rejonowego. Wniosek ten powinien zawierać dokładne informacje o wierzycielach oraz kwotach zadłużenia. Jest to o tyle istotne, iż niewskazanie wierzyciela może skutkować brakiem umorzenia danej wierzytelności.
Po przyjęciu wniosku i ogłoszeniu upadłości, sąd wyznacza syndyka, który spienięża majątek upadłego. Uzyskane w ten sposób środki przekazywane są na rzecz wierzycieli. W praktyce jednak, osoby korzystające z upadłości konsumenckiej bardzo często nie mają żadnego wartościowego majątku. Nie stanowi to jednak żadnej przeszkody w uzyskaniu oddłużenia. Etap spieniężania majątku przez syndyka jest w takich sytuacjach zwyczajnie pomijany.
Kluczowym etapem na drodze ku oddłużeniu jest opracowanie przez syndyka, a następnie zatwierdzenie przez sąd planu spłaty wierzycieli. Jest to dokument, który określa, w jaki sposób i w jakiej części upadły będzie spłacał swoje zadłużenie. Standardowo plan spłaty zakłada, iż upadły będzie płacił na rzecz wierzycieli przez okres 36 miesięcy. Kwota miesięcznej spłaty uzależniona jest zaś od zarobków i kosztów utrzymania upadłego. Z praktyki wynika, iż są to zwykle kwoty z przedziału 300-1500 zł miesięcznie.
Umorzenie długów w upadłości konsumenckiej
Umorzenie długów następuje po zakończeniu procesu realizacji planu spłaty. Sąd upadłościowy wydaje wówczas postanowienie, w którym stwierdza wykonanie planu spłaty i umorzenie długów powstałych przed ogłoszeniem upadłości. Warto podkreślić, iż przepisy nie przewidują żadnych ograniczeń co do kwoty zadłużenia, która może zostać umorzona. Nie ma też limitu co do minimalnej kwoty, jaką upadły musi spłacić. Bardzo często więc umorzeniu podlegają nawet wielomilionowe długi, po spłaceniu przez upadłego zaledwie kilku procent całej należności.
Podsumowanie
Upadłość konsumencka oferuje dłużnikom możliwość uwolnienia się od ciężaru zadłużenia i stanowi szansę na drugi start finansowy. Możliwość umorzenia niemal wszystkich rodzajów długów w ramach upadłości konsumenckiej stanowi ważne narzędzie prawne, umożliwiające osobom fizycznym wyjście z trudnej sytuacji finansowej. Jednakże, nie jest to rozwiązanie pozbawione ograniczeń i wymaga dokładnej analizy indywidualnej sytuacji dłużnika. Osoby rozważające skorzystanie z tej procedury powinny skonsultować się z doświadczonym prawnikiem, który pomoże w prawidłowym przeprowadzeniu procesu upadłościowego oraz w maksymalizacji szans na umorzenie zobowiązań w ramach upadłości konsumenckiej.
