Upadłość konsumencka jest postępowaniem stworzonym z myślą o osobach, które nie radzą sobie ze spłatą zobowiązań. Dłużnik chcący skorzystać z postępowania upadłościowego musi wykazać, iż popadł w stan niewypłacalności. Przyjmuje się przy tym, iż z niewypłacalnością mamy do czynienia w sytuacji, gdy zaległości w płatnościach dłużnika przekraczają 3 miesiące (np. dłużnik od 3 miesięcy nie płaci rat kredytu). Można więc stwierdzić, iż podstawową przyczyną upadłości zawsze jest niewypłacalność dłużnika – czyli utrata zdolności do regulowania swych zobowiązań.
Co ważne, dla ogłoszenia upadłości konsumenckiej nie jest ważne to, jakie były przyczyny powstania stanu niewypłacalności. Sąd rozpoznając wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie bada więc, co wywołało kłopoty finansowe dłużnika. Doświadczenie wskazuje, iż przyczyny upadłości różnią się w każdym indywidualnym przypadku. Najczęstszymi przyczynami upadłości w praktyce są jednak czynniki takie jak brak pracy, zdarzenia losowe, stan zdrowia, sytuacja rodzinna czy też uzależnienia. Bardzo częstą przyczyną upadłości jest także prowadzenie działalności gospodarczej, która w pewnym momencie zaczęła przynosić straty. Długi z działalności również kwalifikują do upadłości konsumenckiej.
Należy jednak pamiętać, iż przyczyny kłopotów finansowych są badane przez syndyka i mają znaczenie na końcowej fazie postępowania upadłościowego – przy ustalaniu planu spłaty. Przed podjęciem decyzji warto więc skorzystać z porady profesjonalisty posiadającego odpowiednią wiedzę i doświadczenie.